Al generaties lang

Co-creatie, workshop
voor RAUM

“Geschiedenis herhaalt zich nooit, maar rijmt vaak wel.” (- Mark Twain?).

In de afgelopen decennia zijn er duizelingwekkend veel dingen positief veranderd in Nederland. En heel veel daarvan, begonnen met een protestbeweging. Abortusrecht, milieubelasting, gelijk huwelijk, kernwapens aan banden, fietspaden waar snelwegen lagen, anti-racisme: er is echt heel erg veel bereikt.

En toch sluipen al die thema’s van toen er nu weer in. Sla een willekeurig boek met posters en spandoeken uit de jaren 70/80 open en waarschijnlijk zie je iets wat je tegenwoordig ook mee kan nemen de straat op. Het gaat niet goed met de klimaatdoelen, de inkomensongelijkheid groeit, oorlogsrecht wordt geschonden, gelijke rechten voor LHBTI+’ers worden ingetrokken.. Dat wil niet zeggen dat we terug bij af zijn, maar wel dat het zelfde riedeltje zich herhaalt. De rechten die voor ons verworven zijn staan onder druk.

Wie kunnen ons daar nou beter bewust van maken, dan de mensen die er toen ook bij waren?

In juli 2025 begeleidde ik namens RAUM meerdere co-creatiesessies waarin ik met een leuke groep betrokken ouderen aan de slag ging met protestcultuur toen & nu. Het was fantastisch om samen te weken met mensen die de roerige jaren ’60 ’70 ’80 (een tijd waar ik me nostalgisch voor voel al was ik er niet) bewust hebben meegemaakt!

We maakten spandoeken die thema’s van nu linken aan iconische protesten van toen. En praatten ondertussen over wat er wel en niet verbeterd was in de wereld.

Je kan er moedeloos van worden hoe weinig er veranderd lijkt te zijn. Maar na de gesprekken besef ik me ook: wij strijden er nu voor dat we rechten willen houden. Zij streden er voor om de rechten überhaupt te krijgen. We zijn niet terug bij af.

----
Dit project was onderdeel van ‘De Straat’: een installatie met een nagebouwde straat met huizen als theater van het dagelijks leven – ontworpen door Elin Strand Ruin met Jorne Visser. Hier programmeerden diverse groepen bewoners van rondom het plein straatfeesten.

Foto's: Neeltje Kleijn
Met dank aan Renee, Wobke, Herma, Ingrid, Frank, Rieke, Johan, iedereen van RAUM, en de ateliergenoten van Bureau Blad.